Parafia pod wezwaniem Ducha Świętego, zlokalizowana w Zambrowie, stanowi wspaniały przykład lokalnej społeczności katolickiej. Zrzesza wiernych w ramach rzymskokatolickiej wspólnoty, a jej działalność wpisuje się w szerszy kontekst dekanatu Zambrów oraz diecezji łomżyńskiej.
Warto zauważyć, że parafia ta jest częścią metropolii białostockiej, co podkreśla jej znaczenie w regionie. Co więcej, Ducha Świętego w Zambrowie to jedna z trzech parafii rzymskokatolickich funkcjonujących w obrębie miasta, co dowodzi bogactwa duchowego życia mieszkańców.
Historia powstania
Samodzielny ośrodek duszpasterski pw. Ducha Świętego został ustanowiony 8 września 1984 roku. Zainicjował go biskup łomżyński Juliusz Paetz, który przy tymczasowej drewnianej kaplicy podjął ten ważny krok. W roli rektora ośrodka zasiadł ks. Heliodor Piotr Sawicki, dotychczasowy budowniczy tego miejsca.
W latach 1985–1987 zrealizowano budowę murowanej plebanii, co znacząco wpłynęło na rozwój lokalnej wspólnoty. Samo powstanie parafii było wynikiem podziału terytorium parafii Trójcy Przenajświętszej. Akt założenia nowej parafii pw. Ducha Świętego został wydany przez ordynariusza łomżyńskiego, biskupa Juliusza Paetza, w dniu 1 listopada 1986 roku. Pierwszym proboszczem tegoż miejsca został ks. mgr. Heliodor Piotr Sawicki.
Początki kościoła są ściśle związane z drewnianą kaplicą, której poświęcenie miało miejsce 2 września 1984 roku. Aktu tego dokonał bp Juliusz Paetz, który jednocześnie zezwolił na sprawowanie czynności liturgicznych. W ołtarzu głównym tymczasowej kaplicy znajdował się obraz Matki Pokoju. Obraz ten został ufundowany przez późniejszego abp Józefa Michalika.
Miejsca święte
Kościół parafialny
W latach 1985-1992, dzięki staraniom księdza proboszcza Heliodora Sawickiego, powstał nowy kościół murowany. Architektem tej świątyni był Jerzy Kuźmienko, a konstruktorem Andrzej Krawczyk. Zezwolenie na budowę uzyskano 1 czerwca 1985 roku. Pierwsza cegła została wmurowana przez księdza Heliodora Sawickiego 21 sierpnia 1985 r., a pod nią ulokowano monetę o nominale 50 zł z wizerunkiem króla Jana III Sobieskiego.
Kamień węgielny, który został przywieziony z Rzymu i pochodził z grobu Świętego Piotra, wmurowano 21 września 1986 r. przez biskupa łomżyńskiego. Ten szczególny kamień został poświęcony przez papieża Jana Pawła II. Na przygotowanej płycie granitowej można było znaleźć słowa biskupa Juliusza Paetza „In nomine Domini” oraz datę wmurowania – 1986. Obecnie kamień ten znajduje się przy głównym wejściu do kościoła. W pierwotnym projekcie przewidziano wieżę nad wejściem, jednak ostatecznie na jej miejscu powstał krzyż z białego betonu.
Nowy kościół był poświęcony przez biskupa Juliusza Paetza 28 czerwca 1992 r., co rozpoczęło nabożeństwa w jego murach. Na dachu kościoła umieszczono krzyż z hasłem dziękczynnym: „Bogu z jego darów”. W kolejnych latach wykonano prace wykończeniowe, które obejmowały stworzenie ołtarza głównego zaprojektowanego przez artystę-malarza Jana Moczydłowskiego. W ołtarzu umieszczono tabernakulum oraz kompozycję ilustrującą symbole Ducha Świętego – gołębicę oraz języki ognia, a pod sufitem widnieje symbol Boga Ojca.
Po lewej stronie ołtarza umieszczono krzyż z realistyczną figurą Ukrzyżowanego Jezusa oraz witraż przedstawiający Zesłanie Ducha Świętego w Wieczerniku. Ołtarz otaczają drewniane stalle w ciemnobrązowym kolorze z wyeksponowanymi herbami.
Wokół świątyni postawiono ogrodzenie, a także wykonano zewnętrzną elewację oraz malowanie dachu. Kościół wzbogacił się o nowe ławki, konfesjonały, witraże, malowidła oraz system ogrzewania oparty na oleju do nadmuchu ciepłego powietrza podczas zimy. Na początku 2000 r. z włoskiego marmuru kararyjskiego stworzono m.in. ołtarz, chrzcielnicę oraz lektorium. W czerwcu 2002 r. przed kościołem ustawiono figurę Chrystusa Zbawiciela Świata, wykonaną przez Józefa Piekoszewskiego. Natomiast w 2022 r. przed świątynią stanęła nowa rzeźba Jezusa autorstwa Michała Selerowskiego, wzorowana na figurze Chrystusa Zbawiciela z Rio de Janeiro.
Ołtarze boczne i kaplice
- Kaplica Matki Boskiej Królowej Pokoju z kopią obrazu Matki Boskiej Królowej Pokoju ze Stoczka Klasztornego, przeniesiona z tymczasowej drewnianej kaplicy; znajdują się w niej relikwiarz z kroplą krwi św. Jana Pawła II oraz witraże z polskimi świętymi i błogosławionymi, mieści się w lewej nawie kościoła,
- Kaplica Miłosierdzia Bożego z kopią obrazu Jezu ufam Tobie, w lewej nawie kościoła,
- Kaplica Wieczystej Adoracji Najświętszego Sakramentu, w prawej nawie kościoła, z kopią cudownego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej.
Witraże
- w ołtarzu głównym po lewej stronie przedstawiają Zesłanie Ducha Świętego w Wieczerniku,
- w lewej nawie przedstawiają tajemnice Bożego Narodzenia – Zwiastowanie Anielskie, Boże Narodzenie, Chrzest Pański,
- w prawej nawie winny przedstawiać tajemnice Odkupienia – modlitwę w Ogrójcu, Zmartwychwstanie, Wniebowstąpienie Pana Jezusa oraz dwa emblematy eucharystyczne,
- w Kaplicy Matki Pokoju – św. Jana Pawła II, prymasa Stefana Wyszyńskiego, św. Maksymiliana Marii Kolbego, bł. ks. Jerzego Popiełuszkę,
- w kaplicy Najświętszego Sakramentu – Chrzest Pański.
Organy
W kościele znajdują się organy piszczałkowe o 37 głosach, utrzymane w odpowiedniej liczbie oraz proporcji piszczałek. Instrument ten składa się z over 2100 piszczałek, trzech manuałów i jednej klawiatury nożnej, co czyni go drugim co do liczby głosów instrumentem w diecezji łomżyńskiej. Organy pozwalają na wykonywanie dźwięków ze wszystkich grup, a ich akustyka sprzyja organizacji Zambrowskiego Festiwalu Organowego od 2009 r.
Kościoły filialne i kaplice
Kaplica pw. św. Łukasza znajduje się w szpitalu.
Proboszczowie
W historii parafii Ducha Świętego w Zambrowie można zauważyć znaczącą obecność wielu wybitnych proboszczów, którzy pełnili tę zaszczytną funkcję na przestrzeni lat. Ich wkład w życie wspólnoty lokalnej był nieoceniony, a ich obecność miała trwały wpływ na rozwój duchowy parafian.
- ks. kan. Heliodor Piotr Sawicki, który sprawował urząd od 1986 roku do 28 lutego 2013,
- ks. kan. Sławomir Banach, liderujący w latach od 1 marca 2013 do 31 grudnia 2014,
- ks. kan. Jarosław Olszewski, proboszczujący od 1 stycznia 2015 do 4 września 2022,
- ks. Robert Zieliński, który pełni tę rolę od 11 września 2022 roku.
Każdy z tych kapłanów wniósł coś wyjątkowego do parafii, kształtując jej oblicze i wspierając rozwój duchowy.
Zasięg parafii
Parafia Ducha Świętego w Zambrowie obejmuje obszerne terytorium, które włącza różnorodne miejscowości znajdujące się w jej granicach. Te miejscowości to:
- cieciorki, oddalone o 3 km,
- gardlin, położony 4 km od parafii,
- grabówka, znajdująca się 3,5 km stąd,
- klimasze, usytuowane w odległości 2 km,
- konopki jabłoń, 3 km od siedziby parafii,
- nagórki, które również są oddalone o 3 km,
- poryte jabłoń, oddalone o 5 km,
- wierzbowe nowe, z odległością 3,5 km,
- wierzbowe stare, położone 5 km stąd,
- wiśniewo, które znajduje się 5 km od parafii,
- wola zambrzycka, oddalona o 2,5 km.
Oprócz miejscowości, obszar parafii obejmuje także wiele ulic w Zambrowie. Są to:
- bema,
- białostocka,
- brzozowa,
- grabowska,
- konopnickiej,
- łomżyńska (parzyste od nr 6),
- nadrzeczna,
- obwodowa,
- orzeszkowej,
- papieża jana pawła II,
- pl. sikorskiego (parzyste),
- podedwornego,
- podleśna,
- polna,
- prusa,
- prymasa s. wyszyńskiego,
- puławskiego,
- rolnicza,
- sadowa,
- sienkiewicza,
- słoneczna,
- słowackiego,
- sosnowa,
- wilsona (bez nr 1),
- zielona,
- żeromskiego,
- żytnia.
Przypisy
- Nowa figura Jezusa pojawiła się przy kościele „Ducha” w Zambrowie [FOTO]. zambrow.org, 02.12.2022 r. [dostęp 27.08.2023 r.]
- Diecezja Łomżyńska: ZAMBRÓW, Ducha Świętego [online], archive.is, 07.09.2012 r. [dostęp 28.05.2021 r.]
- 37-głosowe organy zabrzmią w kościele pw. Ducha Św. w Zambrowie. zambrow.org. [dostęp 04.01.2015 r.]
- Zambrowski Festiwal Organowy. zambrow.org. [dostęp 07.02.2015 r.]
- Relacja z wprowadzenia relikwii Jana Pawła II. zambrow.org. [dostęp 07.02.2015 r.]
- Dekret ustanawiający stałą adorację Najświętszego Sakramentu w kaplicy kościoła parafialnego pw. Ducha Świętego w Zambrowie. kuria.lomza.pl. [dostęp 07.02.2015 r.]
- Relacja z poświęcenia Kaplicy Najświętszego Sakramentu. zambrów.org.pl. [dostęp 07.02.2015 r.]
- Historia parafii. Kaplica. parafiazambrow.eu. [dostęp 07.02.2015 r.]
- Inicjatywy duszpasterskie. parafiazambrow.eu. [dostęp 07.02.2015 r.]
- Historia parafii. Budowa świątyni. parafiazambrow.eu. [dostęp 07.02.2015 r.]
- Zdjęcia witraży z kościoła pw. Ducha Świętego w Zambrowie. jakleci.p. [dostęp 07.02.2015 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Zbory":
Parafia Trójcy Przenajświętszej w Zambrowie | Parafia św. Józefa Rzemieślnika w ZambrowieOceń: Parafia Ducha Świętego w Zambrowie