Józef Michalik, urodzony 20 kwietnia 1941 roku w Zambrowie, to postać o znacznym wpływie na kościół katolicki w Polsce. Przez wiele lat pełnił funkcje, które definiowały jego karierę duchowną i przyczyniły się do kształtowania życia religijnego w naszym kraju.
W latach 1986–1993 sprawował stanowisko biskupa diecezjalnego zielonogórsko-gorzowskiego, a do 1992 roku był biskupem gorzowskim. Jego działalność w tym okresie pokazała jego zaangażowanie i oddanie dla lokalnej wspólnoty kościelnej.
Następnie, w latach 1993–2016, Józef Michalik objął stanowisko arcybiskupa metropolity przemyskiego, dzięki czemu mógł wpływać na dalszy rozwój archidiecezji i całego regionu. Jako arcybiskup, miał okazję kierować wieloma ważnymi inicjatywami, które zyskały uznanie zarówno w kraju, jak i poza jego granicami.
Dodatkowo, był wiceprzewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski w latach 1999–2004, a następnie przewodniczącym tej samej konferencji w latach 2004–2014. To właśnie w tych rolach mógł znacząco wpłynąć na kierunki działań Kościoła katolickiego w Polsce, a także współpracować z innymi biskupami w tworzeniu wspólnej strategii dla Kościoła.
W latach 2011–2014 pełnił także funkcję wiceprzewodniczącego Rady Konferencji Episkopatów Europy, angażując się w życie Kościoła na poziomie europejskim. Po zakończeniu swojej aktywnej kariery w 2016 roku, Józef Michalik stał się arcybiskupem seniorem archidiecezji przemyskiej, co oznacza, że nadal pozostał związany z lokalną wspólnotą duchową, choć w nowej roli.
Życiorys
Józef Michalik przyszedł na świat 20 kwietnia 1941 roku, w miejscowości Zambrow, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata. Po ukończeniu liceum ogólnokształcącego w 1958 roku, podjął naukę w Wyższym Seminarium Duchownym w Łomży, które ukończył w 1964 roku. To właśnie biskup diecezjalny łomżyński, Czesław Falkowski, udzielił mu święceń kapłańskich 23 maja tego samego roku.
W kolejnych latach ostatecznej formacji duchowej, Michalik studiował teologię dogmatyczną w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie od 1965 do 1969 roku, a następnie kontynuował naukę na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu w Rzymie, gdzie uzyskał doktorat w 1972 roku.
Po święceniach, w latach 1964–1965, był duszpasterzem w parafii w Jelonkach, położonej niedaleko Ostrowi Mazowieckiej. Podczas studiów w Warszawie, aktywnie uczestniczył w życiu duszpasterskim parafii Opatrzności Bożej. W 1973 roku, po ukończeniu studiów rzymskich, powrócił do diecezji łomżyńskiej, by zostać wicekanclerzem kurii biskupiej. Pełnił tam obowiązki referenta ds. środków przekazu oraz redaktora miesięcznika „Rozporządzenia Urzędowe Łomżyńskiej Kurii Diecezjalnej”. Równocześnie, wykładał teologię dogmatyczną i homiletykę w Wyższym Seminarium Duchownym w Łomży.
Od 1978 roku Michalik rozpoczął pracę w Rzymie, w Papieskiej Radzie ds. Świeckich. Jako pierwszy dyrektor Biura ds. Młodzieży, brał czynny udział w organizacji I Światowych Dni Młodzieży w Rzymie, a także pracował na rzecz Komitetu ds. Rodziny, w kontekście synodu poświęconego rodzinie.
1 października 1986 roku, papież Jan Paweł II mianował go biskupem diecezjalnym diecezji gorzowskiej, a 16 października 1986 roku, w bazylice św. Piotra w Rzymie, otrzymał święcenia biskupie, które sprawował Jan Paweł II, w asyście wielce szanowanych hierarchów: kardynała Eduarda Francisca Pironia oraz kardynała Henryka Gulbinowicza. Na swoje hasło biskupie wybrał słowa „Numine Tuo Domine” (Mocą Twoją Panie). Objął diecezję gorzowską kanonicznie 20 października i zainaugurował swoje posługiwanie w katedrze w Gorzowie Wielkopolskim 30 listopada 1986 roku.
W 1992 roku, po reorganizacji struktur diecezjalnych w Polsce, Michalik został pierwszym biskupem diecezjalnym zielonogórsko-gorzowskim, gdzie wprowadził Diecezjalne Dni Młodych oraz założył Instytut Formacji Świeckich w Gorzowie. Organizował także wydarzenia do koronacji obrazu Matki Bożej Rokitniańskiej w 1989 roku oraz stworzył diecezjalne Radio Gorzów.
17 kwietnia 1993 roku Jan Paweł II mianował go arcybiskupem metropolitą przemyskim, a ingres do archikatedry przemyskiej odbył się 2 maja tego samego roku. Michalik, jako arcybiskup, zainicjował Archidiecezjalne Dni Młodzieży i utworzył Radio Przemyśl. W dniu 30 kwietnia 2016 roku, papież Franciszek zaakceptował jego rezygnację, a Michalik pełnił funkcję administratora apostolskiego archidiecezji do momentu przejęcia urzędów przez swojego następcę, Adama Szala, 11 maja 2016 roku.
W historii Konferencji Episkopatu Polski, Michalik miał ogromne znaczenie. Pełnił rolę przewodniczącego Komisji ds. Duszpasterstwa Akademickiego w latach 1987-2004. Jego bogata kariera obejmowała również przewodniczenie Komisji ds. Akcji Katolickiej oraz Komisji ds. Konstytucji Rzeczypospolitej. Działał jako wiceprzewodniczący Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego oraz Komisji ds. Duszpasterstwa Świeckich, a w 1999 roku został wiceprzewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski. W latach 2004-2014, z sukcesem przewodniczył tejże konferencji, mając wpływ na wielu istotnych decyzji.
W 2005 roku podpisał oświadczenie biskupów polskich i niemieckich w związku z 40. rocznicą Listu Biskupów Polskich do Biskupów Niemieckich. Natomiast podczas mszy świętej na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, 19 czerwca 2005 roku, uczestniczył w modlitwie pojednania, odmawianej z kardynałem Lubomyrem Huzarem, zwierzchnikiem Ukraińskiej Cerkwi greckokatolickiej. Później, biskupi obu tradycji wystosowali list pasterski wzywający wiernych do wzajemnego przebaczenia.
Dnia 17 sierpnia 2012 roku, podczas wizyty na Zamku Królewskim w Warszawie, Michalik podpisał przesłanie wzywające do pojednania między Polską a Rosją z Cyrylem I, patriarchą moskiewskim i całej Rusi. W dniach 28 czerwca 2013 roku, po raz kolejny, stanął do dialogu o pojednaniu, podpisując deklarację wraz z liderami Ukraińskiej Cerkwi greckokatolickiej oraz Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.
Przez wiele lat, Michalik był przewodniczącym Komisji ds. Laikatu w Radzie Konferencji Episkopatów Europy. Jako przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski, zasiadał w Radzie Konferencji Episkopatów Europy, a w latach 2011-2014 był wiceprzewodniczącym tej Rady. Jego wpływ na Kościół katolicki potwierdza fakt, że w 1989 roku został konsultorem Papieskiej Rady ds. Świeckich oraz był członkiem Kongregacji ds. Biskupów w latach 1990-2008. Uczestniczył także w przygotowaniach do Synodu Europejskiego w 1991 roku.
Podczas swojej działalności biskupiej, konsekrował kilka biskupów pomocniczych przemyskich, takich jak Adam Szal (2000), Marian Rojek (2006) oraz Stanisław Jamrozek (2013). Miał również zaszczyt być współkonsekratorem dla innych biskupów, kształtując tym samym przyszłości polskiego Kościoła.
Odznaczenia i wyróżnienia
Nadano mu honorowe obywatelstwo w kilku miastach: Krosno w 1998 roku, Łańcut w 1999 roku, Zambrowo w 2003 roku, Przemyśl w 2007 roku, gmina Krasiczyn w 2010 roku oraz Jarosław w 2011 roku. W 2014 roku otrzymał również odznakę honorową „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego”.
W 2012 roku przyznano mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, co jest uznawane za znaczące wyróżnienie w dziedzinie nauki.
Wśród innych jego osiągnięć można wymienić nagrodę „Bliźniemu swemu”, przyznaną przez Towarzystwo św. Brata Alberta w 2001 roku, Medal Polonia Mater Nostra Est w 2002 roku oraz Nagrodę im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego za rok 2013. W 2014 roku otrzymał również Nagrodę Pojednania im. bł. Ks. Emiliana Kowcza, a w 2020 roku medal Bene Merenti Polskiego Towarzystwa Teologicznego.
W 1998 roku Telewizja Rzeszów oraz lokalny dziennik „Super Nowości” uhonorowali go tytułem Człowieka Roku 1998 Polski Południowo-Wschodniej.
Co więcej, w 2007 roku został włączony do Konfraterni Zakonu Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika, co potwierdza jego zaangażowanie w życie religijne i społeczne.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Helena Czernek | Tomasz Żąda | Anna Turska | Dariusz Sapiński | Dorota Katarzyna Sokołowska | Natan Smolar | Antoni Sebastian Dembowski | Grzegorz CiecierskiOceń: Józef Michalik