Cmentarz jeńców radzieckich w Zambrowie

Początki tej nekropolii sięgają XIX wieku, kiedy to powstała jako prawosławna nekropolia dla rosyjskiego garnizonu wojskowego. W tamtym okresie na cmentarzu zbudowano drewnianą kaplicę oraz wzniesiono liczne pomniki nagrobne. Niestety, w okresie dwudziestolecia międzywojennego miejsce to uległo znacznemu zdewastowaniu i popadło w zapomnienie.

Podczas II wojny światowej, po roku 1941, cmentarz zyskał nowe życie jako miejsce pochówku zmarłych czerwonoarmistów z obozu jenieckiego znajdującego się w pobliskiej okolicy. W początkowych latach 60. XX wieku nekropolia przeszła gruntowną przebudowę i uporządkowanie. Groby zostały zorganizowane w dwanaście symetrycznych kwater, a główna aleja cmentarza prowadziła do centralnego pomnika ozdobionego pięciopromienną gwiazdą.

Na pomniku umieszczono napis, a w tym samym czasie spoczęły tu szczątki 53 żołnierzy Armii Czerwonej z 3 Armii 2 Frontu Białoruskiego, którzy stracili życie w walkach o miasto w sierpniu 1944 roku. Żołnierze ci pierwotnie byli pochowani na skwerze znajdującym się w rejonie ulic Kościelnej i Kościuszki.

W latach 90. cmentarz wzbogacił się o pomnik Armii Czerwonej, który wcześniej znajdował się w centrum miasta. W tym samym czasie, w dwóch bezimiennych mogiłach, spoczęły prochy dowódców i kursantów szkoły lotniczej 86 dywizji strzelców Armii Czerwonej, poległych w czerwcu 1941 roku.

W 2010 roku dotychczasowy pomnik został usunięty, a w jego miejsce wzniesiono obelisk o wysokości 2,9 metra, obłożony granitowymi płytami oraz zwieńczony czerwoną gwiazdą. W podstawie pomnika wmurowano tablicę upamiętniającą wszystkich pochowanych na tej nekropolii. Dwanaście kwater grobowych połączono w dwie, umiejscowione po obu stronach nowego pomnika. Całość prac została sfinansowana przez Radę Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa, Podlaski Urząd Wojewódzki oraz Urząd Miasta Zambrów.